Dankzij een kleirijperij, een Groningse uitvinding, kunnen dijken sneller sterker worden gemaakt
In de natuur doet baggerslib er tientallen jaren over om te veranderen in stevige klei. Maar in een kleirijperij, een eenvoudige Groningse uitvinding, duurt dat drie keer zo kort: het is een proces van hooguit drie jaar. Zo kunnen flink wat dijken in Nederland slimmer en duurzamer worden versterkt.
In opdracht van Hunze en Aa's heeft bouwconsortium EcoShape 750 meter dijk met baggerslib versterkt. Het slib uit de Eems-Dollard heeft drie jaar in een kleirijperij gelegen en vormt nu de basis van een nieuwe dijk.
Vrijdag is de dijk, die vanwege het kruidenrijke gras dat is ingezaaid is gedoopt tot Brede Groene Dijk, officieel opgeleverd in het bijzijn van deltacommissaris Peter Glas. Het bouwen van dijken van kwelderklei werd eeuwen geleden al door Groningers gedaan, maar dat de klei afkomstig is uit een speciale rijperij betekent een primeur.
De afgelopen jaren zijn kleirijperijen aangelegd bij de haven van Delfzijl en bij Finsterwolde, vlak tegen de oude dijk aan. In vierkante vakken werd slib uit de Dollard aangebracht, in diktes van 70 centimeter, een meter en anderhalve meter. In ieder vak droogde het slib op een andere manier: het werd met rust gelaten of juist regelmatig omgeploegd. Zo is de ideale dikte verkend alsmede hoe het slib bewerkt zou moeten worden.
Daardoor hoeft het hele proces maar drie jaar te duren. De klei bleek bovendien ijzersterk: onderzoeksinstituut Deltares in Delft constateerde dat het bestand is tegen stormen die gemiddeld één keer in de tienduizend jaar voorkomen.
De komende drie jaar gaan onderzoekers de Brede Groene Dijk in de gaten houden om te kijken hoe het klei het houdt. Vanaf 2025 moet de opgedane kennis Hunze en Aa's helpen om de resterende 11,5 kilometer Dollarddijk op dezelfde manier aan te pakken. Op termijn moet die kennis in heel Nederland gaan bijdragen aan het versterken van dijken met gebiedseigen klei. Voor de financiering van het traject van slib tot klei wordt nog naar een oplossing gezocht. Wellicht kunnen boeren in de omgeving klei gaan verbouwen.