The Sphere of Sound: een wereld van interactieve muziek en spatial audio
Jelmer Althuis trekt er regelmatig met z’n speciale 3D-microfoon op uit. “Ik let altijd op geluiden”, zegt hij. “Zelfs als ik in de stad loop, hoor ik soms bijzondere geluiden. Bijvoorbeeld een ventilator in een steegje. Ik schrijf de locatie op en ga dan terug om het geluid op te nemen. Of ik trek het Lauwersmeergebied in om daar geluidsfragmenten op te nemen. En ja: ook op vakantie ga ik op geluidsjacht.”
Het zat er ook altijd al in. “Ik ben altijd met muziek en geluid bezig geweest en ik ben altijd bijzonder gefascineerd geweest in geluidsopnametechnieken. Zelfs vroeger bestonden er al technieken om surround op te nemen. Dat was bijzonder interessant, maar het werd pas commercieel interessant op het moment dat virtual reality en 360 video er kwam. Toen kon je het koppelen. En daar ontstond ook een geheel nieuwe markt”, zegt Althuis.
Stoute schoenen
In 2018 trok hij de stoute schoenen aan en begon hij Sphere of Sound. “In een notendop uitgelegd maken we virtuele 3D-audiolandschappen en interactieve muziek voor virtual reality en augmented reality ervaringen, 360 graden video’s en games. Inmiddels heb ik met m’n bedrijf een sterke focus op serious gaming en toepassingen voor bijvoorbeeld de gezondheidszorg. Die serieuze spellen worden gebruikt voor training en educatie. Maar er zijn ook toepassingen denkbaar om bijvoorbeeld patiënten met virtual reality te laten wennen aan een MRI-scanner. Geloof me: zo’n toepassing heeft pas effect als het geluid ook overeenkomt met hoe dat klinkt in zo’n scanner.
Spatial audio kan daarin een belangrijke rol spelen. Ruimtelijke audio speelt zich in een soort van bolvorm om je heen. In een virtual reality omgeving zorgt dit ervoor dat het voelt alsof je midden in die beleving zit, omdat je met spatial audio het effect creëert dat geluid zich buiten je hoofdtelefoon afspeelt. Dit in tegenstelling tot stereo (2-kanaals; links en rechts) wat zich door een hoofdtelefoon voornamelijk ‘in’ je hoofd afspeelt. Dankzij spatial audio ervaar je dus een meer realistischere beleving van de virtuele wereld.
De mogelijkheden met spatial audio zijn eindeloos
“Ik geloof echt dat er nog veel meer met spatial audio te bereiken is”, zegt Jelmer Althuis. “Wat doet geluid en muziek met je gevoel en met je hartslag? En op welke manier kun je geluid en muziek gebruiken om stressfactoren uit te schakelen of juist te verhogen, als dit voor een therapie gewenst is. Denk bijvoorbeeld aan het effect van muziek tijdens een spelletje dat spannender wordt naarmate je dichter bij de ‘eindbaas’ komt. Het is niet voor niets dat ik op dit moment vaak onderzoek doe met andere bedrijven richting toepassingen van muziek en spatial audio. Dat kan echt een grote markt worden. Ik zit in ieder geval boordevol met ideeën die ik wil uitwerken.”
Audio als ondergeschoven kindje
Althuis vindt dat audio veel te lang een ondergeschoven kindje is geweest. “Zeker als je kijkt naar hoe audio in film en video zich heeft ontwikkeld. Audio is echter heel belangrijk voor een goede ervaring. Loop je in een virtuele wereld over houten planken, dan moet je dat toch horen? En loop je met een VR-bril door de natuur, dan moet je de wind horen ruisen en vogeltjes om je heen kunnen horen fluiten.”
Er zijn op dit moment niet veel bedrijven die zich in deze nichemarkt bewegen. “Ik ken er in het Noorden geen enkele. Het vergt ook wel specifieke kennis. Ik heb daar ook even over gedaan. En wat dat betreft zie ik mezelf ook wel als een van de voorlopers in dit vakgebied”, zegt Althuis.
‘Je kunt dit werk prima vanuit Groningen doen’
Groningen is daarvoor een goede uitvalsbasis. Er zijn veel jonge bedrijven in Groningen en samen met een Hanze University en RUG zijn er dus veel nieuwe initiatieven en kansen voor innovatieve toepassingen. Hoewel er qua werkopdrachten wellicht meer in de Randstad te halen zou zijn, hoeft Althuis niet richting de Randstad te verhuizen. “M’n roots liggen hier. Ik hou van de Groningse mentaliteit.”, zegt Althuis. “Bovendien: je kunt dit werk ook gewoon prima vanuit Groningen doen. Uiteindelijk weten de juiste partijen je echt wel te vinden. Ook in Groningen.”
Jelmer Althuis zet de stip alvast op de horizon. “Ik richt me eerst vooral op mooie audio 3D-landschappen. Het is dan vooral gaaf om samen te werken met leuke mensen en leuke bedrijven. En uiteindelijk wil je dat mensen er mee geholpen mee zijn. Ik reken op een grote audiorevolutie. Ik ben er echt van overtuigd dat de vraag naar kwalitatieve audio-content echt gaat toenemen. Evenals de vraag naar toepassingen. Denk bijvoorbeeld aan winkels die met gebruik van audio een echt bijzondere ervaring willen neerzetten. En zodra VR en AR echt groot gaan worden, dan zal de vraag naar betere audio toenemen. Ik ben er klaar voor.”